Sahifa yuklanmoqda . . .
Su - Asarlar - su so'zi ishtirok etgan barcha asarlar
— Haykal,— dedim,— sen ko‘rsatgan tomonga borib keldim. Hech narsa yo‘q. Qo‘lingni tushiraver endi. Qo‘lini tushirishdan uyalib, jim turaverdi haykal...
U — osmondan tushgan dahriy qush — Yoqib yuksak hayotlarini, Odamlarga in’om qilar xush — Yulduz hidli qanotlarini...
Qaro tunda — Boysun tog‘ida Uchta do‘stim yoqadi gulxan. Va gulxanning tegarasida Qorong‘ulik zich tortar birdan.
Bog‘lar — aniq. Chizib qo‘yilgan. Har bir butoq — bir o‘ychan tasvir. Go‘yo bunda ming yil kuyingan, Zahmat chekkan Chinlik musavvir.
Bosib kela boshlar shom qorong‘usi, Uylarda chiroqlar charaqlar sho‘x-sha’n. Bu xona kechani kutib olgusi, Xo‘mrayib, badqavoq bir nazar bilan.
Yuraver. Qolma yo‘ldan. Qolgan qolar. Achinma. Cho‘chima hech narsadan — O‘zbekiston oldinda.
Xayr-xo‘sh yo‘q — jo‘nayman bexos Sog‘inchning hur so‘ziga ko‘nib. Boysun menga chiqadi peshvoz Oqdovonda boychechak bo‘lib...
Ellik yil avval ham u chechan edi. "Abdulla Qodiriy millatchi" derdi. Minbardan jon olib, ulashardi jon. "Yig‘loqi" — Oybekka bergandi unvon.
Xayr... Yig‘lamang... Agar qaytsangiz, Kalit o‘sha joyda bo‘ladi...
Ehtiyotkor odam! Hey, ehtiyotkor odam! Yolg‘on kerak joyda bir bor jasur bo‘l, Ta’zim lozim joyda bir bor mag‘rur bo‘l. Sukut lozim joyda til bo‘lsang netar? Birovning g‘amida sil bo‘lsang netar?
Men charchab senga suyandim, haqiqat. Soat bong urmoqda, Gaplashaylik, kel. Qo‘rqma, O‘tib ketdi bir kunlik dahshat.
Surat parchasini yerdan ko‘tardim, Bir ko‘z boqar edi menga alamkor. Toshkent bog‘larida xazon tutardi, Daraxtlar ortida kezardi g‘ubor.
Rashk, g‘iybatning to‘lqinlarida Kema misol chayqaldi xonam. Endi bizlar hech uchrashmaymiz... Xayr!
Sen buyuk aktyorsan. Besarhad. Ulkan. Jumla jahonni zabt etmog‘ing mumkin. Zal kuldi, yig‘ladi mahoratingdan, Men ham burchagimda yig‘ladim, kuldim.
Maysalar, tovonim sizni sog‘inar, Tog‘lar, viqoringiz qalbimda mangu. Qaydadir qo‘zichoq bo‘zlar, oh urar, Qirlarda adashgan sog‘inchimmi u?
Sen bor eding. Meni kuzatding. — Bolam, singib ketma shaharga, Yurak bilan ko‘ksing bezadim, Eslab turgin olis safarda. Tillarimda ertak bo‘lding sen...
Boysun qirlarida bir o‘zim kezdim, Kuz edi. Daralar tumanni quchgan. Avval eshitgandim. U mahal sezdim, Mening bir do‘stimning chirog‘i o‘chgan.
Suratimni chizmoq uchun Oppoq bo‘yoq tanlading. Bu dunyoga nega kelib, Ketganimni anglading.
Suluvlardan suluv bir qiz sochim silar, Mening esa ko`zlarimdan yosh tomchilar. Sevaman deb aldar meni yolg`onchilar, Yuragimni yo`lbarslarga yediraman.
Seni hech kim sevolmaydi meningdek: Vaslingga zor bu oshiqlar, ehtimol, Poyingga tiz cho`kib yig`lar, ehtimol, Lekin sodiq bo`lolmaydi meningdek!..
Oppoq, toza dasturxonga yo‘rgaklangan chaqaloqni tizzalari orasiga yotqizib-tebratib o‘tirgan juvon ayvonning lang ochiq derazasidan bo‘ynini cho‘zib hovliga qaradi. Quvalashayotgan bir juft musichani ko‘rdiyu yo‘rgakni avaylab ko‘rpachaga yotqizdi, o‘rnidan ildam turib kalishini oyog‘iga ilganicha hovliga tushdi.
Sulton esini tanibdiki, har yili yoz kezlari uch yo to‘rt bola-baqra, goho kap-katta yoshdagi erkak Qichqiriqqa g‘arq bo‘ladi. Kunlab, haftalab butun mahalla-ko‘y oyoqqa qalqiydi, izillab-bizillab qidir ho qidir davom etadi, g‘arq bo‘lguvchi o‘sha kuni yo ertasi topilsa topildi, topilmasa, oradan besh, yetti... o‘n kunlar o‘tgach anhorning kunbotar tomonlarida yo beridan, yo naridan shishib, do‘mbira bo‘lib ketgan jasad suv betiga qalqib chiqadi...
Onaizor uzoq yig‘ladi, Esdan chiqdi hatto kimligi. Ichi yonar, axir poyida yotar bolasining o‘ligi.
Yer yuzida Sho‘rariq degan qishloq bino bo‘lganidan beri bu yerlik bironta odam Jo‘ravoychalik sevinmagan bo‘lsa, ehtimol… Qishloq Qatrontog‘ etagiga yoyilgan, yonidan buralib-buralib katta soy – Sho‘rariq o‘tadi. Soyning boshlanishida, huv tog‘larning ichkarisida, ancha bo‘ldi, ulkan suv ombori qurilyapti.