Sahifa yuklanmoqda . . .
Asarlar - Sahifamizdan o'zbek va jahon adabiyotining eng sara namunalari o'rin olgan bo'lib, ular sizni tafakkurning cheksiz osmonida parvoz qilmoqqa chorlaydi.
Uni tongga tirab otdilar… U yiqildi, So’ng yana turdi Va yoshgina, Bukri bir askar Qo’ndoq bilan boshiga urdi. U jon berdi… Askarlar esa Shosha-pisha ortga qaytdilar, Sharob ichib mungli qo’shiqni
Yillar o’tib borsa-da, hamon Qo’msab-qo’msab o’qiymiz sizni. Siz bamisli zangori osmon, Biz qo’msaymiz osmonimizni. Olis chag’ir toshli yo’llardan Otda yelib o’tamiz birga, Aylantirib Kumushning oddiy So’zlarini bokira she’rga.
Ona kelib olis qishloqdan O’g’li bilan yashay boshladi Va dasturxon yozilgan choqda Shirmoy nonning chetin tishladi. Yuvib berdi bir bozor kirni, Suvlar quydi so’lgan gullarga.
Bir odam yashardi g’arib, xokisor, Ko’zin yerdan uzmay yashardi… Ammo Har bir odamzotning o’z taqdiri bor: Uni asir etdi bir kuni samo. U qanot yasadi, Dil to’la orzu,
Atlantida cho’kdi. Suv yutdi uni, So’ngdi necha dilning orzu-xayoli. Dengiz ko’pigida ilinib qolib Faqat tirik qoldi bitta chumoli. U jangu-jadalda yelgan kemalar Eshgagiga chiqib zaminga yetdi. Qilichlar qinidan chiqdi va shahar Poyida sovutlar jaranglab ketdi.
Uyg’on qishning xira tongida Va entikib quloq tut – So’nggi bo’ri uvillar tongda. Qo’rqma. Qo’rqma. Qorong’i yo’lga – Bo’ri ulishidek bu uzun yo’lga Otlan. Sadoqatli miltiqni olma. Qo’rqma. Qo’rqma.
Nega shoir bo’lding? – deyman men, — Nega yalpiz tushimga kirdi? …Qo’shnim o’g’li, mening tengdoshim Mirshablikka o’qishga kirdi… — Nega shoir bo’ldim? – deyman, oh… Cho’ntak quruq, kelajak – jumboq. Mirshab qo’shnim yangi uy soldi, Sotib oldi qishloqdan chorbog’.
Erib ketar xira tumanlar, kapalakdek uyg’onar yalpiz. Osmon daryo bo’lib tuyular. o’tlar uzra chopqillaydi ko’z. Qayrag’ochning guli – mitti jom – jaranglaydi – taralar atir. Va tushlarga kirar bu oqshom maysalarni quchoqlab adir.
Men daraxtga aylandim tunda va aksimni ko’rdim osmonda. Yulduzlarni shoximga o’rab boqdim: navo oqdi yaltirab. Kapalakday uxladi dunyo, uxlamadi men kabi daryo.
Bibixonim dahmasi xarobasida so’nggi bor etar va so’nar quyosh. Uyg’ona boshlaydi kun nafasidan mudrab, uxlab qolgan qora qabrtosh. Tor, qiyshiq ko’chalar adashib qolib, ilondek o’rmalar nurafshon tunda. Tovlana boshlaydi qayg’uga to’lib “Ziji Ko’ragon”ning aksi osmonda.
Terimchi qizlar Shoxlardagi qushlarday yengil, Qomatlari – xayol, Quyosh isi anqib turar chehralaridan. Ular To’lib ketgan armonlar kabi Egatlarga sochilgan. Orzulari mezonlar kabi Oppoq-oppoq uchib yurguvchi
Qor yog’ayotgan oqshom Shaharni kezsang, G’ira-shira ko’chalarni Kezsang, qo’llaringni cho’ntakka tiqib, Qor esa erisa lablaringda jim.
Tunda silkitarkan daraxtni shamol, Daraxtlar titrarkan mahzun, bukchayib, Daraxtzor qoshiga kelar bir ayol, Nozik oyoqlarin shabnamga chayib.
Dardday uzun-uzun ko’chani Oyoqlaring besas o’padi. Uxlab qolgan oydin kechani Uyg’otadi sochlaring hidi. Uzoqlardan senga izma-iz Shamol sekin sirg’alib kelar, Yolvoradi u senga unsiz,
Ko’z o’ngimda bepoyon bog’lar, Yaproqlarda tillarang g’ubor. Yaqinlashib qolgandek tog’lar, Havo shunday tiniq, beg’ubor. Shitirlagan tungi yomg’ir ham, Tumanlarni quchoqlagan tong, Qop-qoraygan dala-yu qir ham Bari menga tanish, qadrdon.
Hammani unutib qo’yibman… Hech kimni tanimay va bilmay Qishloqni men kezib yuribman. Bu men-ku, qadrdon jo’ralar, Bu men-ku, qadrdon dalalar, Ovoz yo’q… ko’ksimda titrar jon.
Dalalarning qoq o’rtasida Yeru-osmon aro bir ertak – Yulduzlarning mayin sasidan Tebranadi oppoq belanchak. Uxlab qolar horigan ota, Uxlab qolar terimchi-suluv, Uxlab qolar chorbog’ ortida Ariqchada jildiragan suv.
She’rni oq qog’ozga yozib qo’ymayman… She’r shamdir – Dilimda yoqib qo’yaman. She’r guldir – Qorlarga basma-bas turib Men uni ko’ksimga taqib qo’yaman.
O’tlar o’qiyverib necha sarg’argan, Savodsiz yomg’irlar, Soqov bo’ronlar Harflarin manguga o’chirmoq bo’lgan – Har gal qutqargandir quyoshli tonglar. Ular bizni topib kelgunicha to Ko’rgan necha to’fon
Qarayman, xayolim qushin uyg’otib, Ko’raman: “Erk” so’zin aytgan quldayin, Ismingni olgancha qayg’uga botib, Bo’zrang otda yig’lab borar Kul Tegin. Koshg’ariy tushida seni ko’rgandi “Devon ul lug’atit turk” qog’oziga Toliqib boshini birpas qo’yganda
Ketaman “Devonul lug’atit-turk”ka, Hasratim, quvonchim olib ketaman. Moziyni bugunga, zaminni ko’kka, Qalbimni “Devonul lug’atit-turk”ka Ulay deb ketaman, bir kun yetaman. Qoyalarga chiqib qushdek boqaman, Ko’kshin yaproqlarda nurdek oqaman. Qora ko’k chodirin so’z bilan tilib, Mangraygan chaqmoqni olaman yulib, Ko’ksimga tilmochdek una taqaman.
Olis-olislarda, ko’k yorug’ida Tovlangan adirda surgancha xayol, Osmonu zaminning o’rtalig’ida Chol turar – soqolin qo’mitar shamol. U daftarning oppoq varag’i kabi Moviyrang samoni tekislab, shaylab, Qalamni olovga botirib olib “Quyosh” degan so’zni bitar avaylab.
Men Samarqand yaqinidagi (hozir deyarli shaharga qo’shilib ketgan) qishloqlarning biri — Chordarada tug’ilganman .. Mana shu qishloqda ona tarafdan bo’lgan bobom Vafoxo’ja Maxsumning dala hovlisi — qo’rg’oni bo’lgan. Bobomning shahardagi bobomeros hovlisi Registon maydonining ro’parasida — ichkarroqda joylashgan Hovuzi sangin guzarida pishiq q’ishtdan tiklangan ikki qavatli imoratdan iborat bo’lib hozirgacha saqlangan.
Modomiki, biz yangi davrga oyoq qo‘ydik, bas, biz har bir yo‘sunda ham shu yangi davrning yangiliklari ketidan ergashamiz va shunga o‘xshash dostonchiliq, ro‘monchiliq va hikoyachiliqlarda ham yangarishg‘a, xalqimizni shu zamonning «Tohir-Zuhra»lari, «Chor darvesh»lari, «Farhod-Shirin» va «Bahromgo‘r»lari bilan tanishdirishka o‘zimizda majburiyat his etamiz.