Sahifa yuklanmoqda . . .
Is - Asarlar - is so'zi ishtirok etgan barcha asarlar
Pensiyaga chiqqanimga endi sakkiz oy bo’lgan, hali pensiyaxo’rlikka o’rganganim yo’q, zerikkanimdan kampirimning ishlariga aralashaverib uni ham, o’zimni ham xunob qilib yurgan edim, jiyanimning iltimosiga darrov ko’ndim. Men o’n bir yil shu idorada kichik bir lavozimda turib, pensiyaga shu yerdan chiqqanman. Shu o’n bir yil davomida qulog’imga kirgan kalimalar o’rnashib, undan bir so’z, bundan bir so’z cho’qib, tilga havas paydo qilganimda esa idora xizmatchilarining yordami bilan kitob tatalab ingliz tilini uncha-muncha bilib oldim. Ingliz tiliga moyil bo’lganim, albatta, tasodifiy emas, bolaligimda Amerikaning ta’rifini ko’p eshitganman: ana osmonteshar imoratlaru, ana osma ko’chalaru…
Sekin-sekin chekinadi tun, Sekin-sekin tong ham kuladi. Boshlanadi yana yangi kun, Yana bizda majlis bo‘ladi.
( Hazil) Agar ishda bo‘lmasa unum, Xijolatdan qizarsa yuzlar, Qoloqlikning gunohkori kim? – Aybdor biz, – Aybdor bizlar!
Bir kuni qushlarning majlisi bo‘ldi, Jamiki parranda to‘p bo‘lib keldi. Bilasiz, yig‘ilmoq ko‘p eski odat, Undan ham eskidir rag‘bat, mukofot.
Menga ikking birdeksan, go‘zal, Men ikkingsiz bo‘lurman ado. Senga juda o‘xshaydi g‘azal, Yo sen unga o‘xshaysan juda.
Kunbotishda tilla rang shafaq, Kunchiqishda kumush rang jilo… Men kimgadir qilmadim shafqat Va kimgadir qildim iltijo.
Ufqning yuzi qizardi sag‘al, Maysa hidi kirdi-ku qonga. Kutgan edim uni ko‘p mahal, Bahor keldi O‘zbekistonga.
Ona, tashvishim tortib, goh opichlab ko‘tarding, Gohida alla aytding, dilingni anglamasam. Goho uzoq tunlarni bedor qilib o‘tkarding, Axir uxlay olmasdim, allangni tinglamasam. Bunchalar dilrabosan onaginam allasi? Buncha ohangrabosan, onaginam allasi?
“Mukammal asarlar to‘plami”ning mundarijasi quyidagicha: I tom. «Badoyi’ ul-bidoya», devon. II tom. «Navodir un-nihoya», devon. Birinchi devon tarkibiga barcha lirik janrlardagi asarlar kiritilgan; ammo asosiy qismi g‘azallardir. Ikkinchi devon faqat g‘azallardan tuzilgan. Bu devonlar birinchi marta nashr qilinmoqda.
Qaydan kelding, fikrimni bo‘lding, Nega etding meni parishon? Nega buzding munis holimni, O’ylarimni nechun bemakon? Ehtiroslar, hislar, yonishlar O’lkasini kezardi xayol,
Salom bering va lekin Yaqiniga bormanglar. Assalomu alaykum, G‘iybatchilar, xormanglar! Erkaksifat xotinlar, Xotinsifat erkaklar. Xabari yo‘q o‘zidan, Ko‘ringanni ermaklar. To‘qiyvering gap-to‘rlar, O‘zingizdan ortmanglar. Assalomu alaykum, G‘iybatchilar, xormanglar! Pismiqlar, muloyimlar, Ay, siz irkit jo‘jalar, Ay, bekorchioyimlar, Ay, bekorchixo‘jalar! Menga qolsa barini Birma-bir bosar edim. Kattaroq bir asbobga Tilidan osar edim. Zamon ko‘tarmas lekin Mayli, yaqin bormanglar. Assalomu alaykum, G‘iybatchilar, xormanglar! 2005
Muhabbatsiz kechdi bu visol, Men murodsiz maqsadga yetdim. Tuni bilan yalindi ayol, Kelaman deb aldadim – ketdim. Yo‘lko‘rsatkich bo‘ldi xazonlar, Daydibadar yelga aylandim. O‘tdi oylar, o‘tdi zamonlar, Yana o‘sha menga aylandim. Yana bordim tilanib visol, Hasratimni aytdim- aytmadim. Meni itdek haydadi ayol, Men vafodor itdek... ketmadim.
Sen chiroyli qiz eding, Sen chiroyli kularding. Sal xunukroq bo‘lsayding O‘zimniki bo‘larding. Men ketaman, gulg‘uncha, Qarab qolmagin, dedim. Men murodga yetguncha Qarib qolmagin, dedim. Visol nima, dedim men, Hijron kerak she’r uchun, Qiynoq kerak she’r uchun, Armon kerak she’r uchun.
Hilviroq kitobni zarb bilan yopdim, Ko‘hna bo‘y urilib buzdi ko‘nglimni. Xazon to‘shagidan bir gavhar topdim: Visol – muhabbatning go‘zal o‘limi. Bulutlar uchrashdi chaqmoqlar otib, Chaqmoq – sog‘inchlarning oydin gulimi? Yomg‘ir shivirladi to‘kilayotib: Visol – muhabbatning go‘zal o‘limi. Daryo quchog‘ida tosh qotgan toshlar, Eshitib zerikkan sevgi o‘lanin. Daryo to‘rt tomonga o‘zini tashlar: Visol – muhabbatning go‘zal o‘limi. Yolg‘izim, bizlarni siyladi taqdir, Ming usulda to‘sdi borar yo‘limni. Sevgimiz bezavol yashaydi, axir – Visol – muhabbatning go‘zal o‘limi. 1997
O‘shanda (oq osmon, qo‘ng‘ir yer guvoh...) Ismimni bilardi qayrag‘och bargi. Yuragim tomida yotgan qizg‘aldoq Kapalak haqida qo‘shiq aytardi. O‘shanda o‘zim ham olov edim-da, Tushovini uzgan toyga o‘xshardim, Akamning choponin ilib egnimga Qirda quyun bilan kurash tushardim. O‘shanda jilg‘alar chuchuk til bilan – Erkalab, toshlarning boshin silardi. Chig‘anoqlar esa suyuq dil bilan Toshning kovagida achchiq yig‘lardi.
Ey yor, sening vaslingga yetmak mushkil, Farxunda hadisingni eshitmak mushkil. Ishqingni dog'i bartaraf etmak mushkil, Boshni olibon bir sari ketmak mushkil.
Sen gulsen-u men haqir bulbuldurmen, Sen shu'lasen-u ul shu'lag'a men kuldurmen. Nisbat yo‘qtur deb ijtinob aylamakim, Shahmen elga, vale sanga quldurmen.
Jismimda isitma kunda mahkam bo‘ladur, Ko‘zdin qochadur uyqu, chu aqsham bo‘ladur. Har ikkalasi g'amim bila sabrimdek, Borg'on sari bu ortadur, ul kam bo‘ladur.
Ishqingda ko‘ngul xarobdur, men ne qilay? Hajringda ko‘zum purobdur, men ne qilay? Jismim aro pech-u tobdur, men ne qilay? Jonimda ko‘p iztirobdur, men ne qilay?
Husn ahlig'a zor-u mubtalo ko‘z ermish, Jonim bila ko‘nglumga balo ko‘z ermish. Fahm ayladim emdi, Boburo, ishq ichra, Ko‘zumni qorortqon qaro ko‘z ermish.
Eykim, yoraliq jismima marham sensen, Majruh ko‘ngulg'a nishtarim ham sensen. Gah shod-u, gahi g'amgin esam, ayb etma, Kim boisi shodmonlig'-u g'am — sensen.
Jonimda mening hayoti jonim sensen, Jismimda mening ruhi ravonim sensen. Boburni seningdek o‘zga yo‘q yori (azizi), Alqissaki, umri jovidonim sensen.
Tole yo‘qi jonimg'a balolig' bo‘ldi, Har ishniki ayladim, xatolig‘ bo‘ldi. O‘z yerni qo‘yib, Hind sori yuzlandim, Yo Rab, netayin, ne yuz qarolig' bo‘ldi.
Azm ayla sabo, yet guli xandonimg'a, Ne gulki, quyoshdek mahi tobonimg'a. Yetgil dog'i ishtiyoq ila Boburdin, Zinhor degil salom tuqqonimg'a.