Sahifa yuklanmoqda . . .

Oh - Asarlar

Oh - Asarlar - oh so'zi ishtirok etgan barcha asarlar

Ushbu she'rda millatimizga xos bo'lgan qusurlar fosh etiladi. Bu orqali shoir o'z millatini ana shu illatlardan xoli bo'lib, tamaddunga yuz tutishini orzu qiladi.

555
Yakpora g'azal
Abdulla Avloniy

Shoir hayotida chuqur iz qoldirgan iztirobli sevgi tarixi bu she’rning yozilishiga turtki bergan. Unda ko‘nglining suygan yoridan ayrilgan lirik qahramon iztiroblari quyuq badiiy bo‘yoqlarda ta’sirli ifodalangan.

2587
She'r
Abdurauf Fitrat

Cho‘lponning mazkur she’ri bolsheviklar qirg‘ini, sho‘ro mustamlakachilari tomonidan o‘lkamizning vayronaga, o‘likxonaga aylantirilgani haqida bo'lib, unda yurtimiz boshiga tushgan musibatlar o'ta haqqoniy va ayni paytda ta'sirchan qilib tasvirlangan.

4732
She'r
Abdulhamid Cho'lpon

"Qozi Muhammad Rajab Avjning o‘zi to’g’risidagi g‘azali" deya nomlangan ushbu g'azal hajviy yo'sinda bitilgan bo'lib, unda shoir qozini yomon amallari uchun shunchaki qoralamaydi, balki qozining o'zi go'yo o'z qilmishlarini bayon etib, o'z-o'zini fosh qiladi.

399
Yakpora g'azal
Maxmur

Ushbu g'azal lirik qahramon va Kashmir go'zali o'rtasidagi suhbat tarzida bitilgan bo'lib, u shoirning qalbi to'ridagi hasratlarni ham namoyon etadi. G'azal so'ngida go'zal yor oshiqdan: "Ey bechora, nega o'z vataningni tark etding?" deya so'raydi. Shunda yigit: "O'z vatanidan yiroqda yashash taqdirda bor ekan-da..." deya javob beradi...

5240
Voqeaband g'azal
Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat

Ushbu muxammas hasbi hol ruhida bo'lib, unda shoir o'z dard-u iztiroblarini, qalbini azoblayotgan hasratlarini ifoda etgan.

943
Mustaqil muxammas
Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat

Furqatning ushbu g‘azali-tabiat lirikasining namunasi. Unda ko‘klam kelishi bilan tabiatda ro‘y berayotgan go‘zal o‘zgarishlarni g‘oyat sinchiklab kuzatgan shoirning qalb kechinmalari aks etgan. Shoir o‘tkinchi umrni go‘zallik qo‘ynida ezgulik bilan o‘tkazishni istaydi. Chunki bahorgina emas, umr ham o‘tkinchi-“g‘animat”.

9444
Yakpora g'azal
Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat

«Tanobchilar» satirasi amaldorlar zulmiga yo‘liqqan dehqonning arz-dodi bilan boshlanadi. Asarda kambag‘al chorakor dehqon mehnatini suiiste’mol qilgan, ularni aldab katta zararga tushirgan Sulton Ali va Hakimjon kabi hiylakor mahalliy amaldorlar qiyofasi shoir tomonidan o‘tkir, ta’sirchan misralarda fosh etiladi.

4698
Masnaviy
Muhammad Aminxo'ja Muqimiy

Bu she’r Komilning el orasida g‘oyat mashhur bo‘lib ketgan muxammaslaridan biridir. Unda olamda yordan o‘zga kimsani ko‘rmayotgan, ko‘rishni istamayotgan fidoyi oshiq holati juda samimiy va ishonarli ifoda ettirilgan. Oshiqqa ma’shuqaning barcha jihati mukammal, nuqsonsiz tuyuladi. U to‘g‘rida o‘ylagani sari mehri jo‘shib ketadi. Uning bu ruhiy holati o‘ta nazokat bilan she’r musiqasiga singdirilgan.

1510
Mustaqil muxammas
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Ushbu muxammasda shoirning olam va odam haqidagi o‘ylari aks etgan. Bunda shoir inson ma’naviy dunyosi borasidagi mushohadalarini ishqiy qobiqqa solib beradi.

241
Taxmis muxammas
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Ushbu g‘azalda Komilning muhabbat domidagi oshiq holatini tasvirlash mahorati qanchalik yuqori ekanligi namoyon bo‘ladi. Shoir she’rning har baytida ifodalanishi ko‘zda tutilgan asosiy ma’noni aks ettiruvchi so‘zni takrorlash yo‘li bilan alohida bir satr holiga keltiradi. Bu usul g‘azalda ko‘zda tutilayotgan asosiy ruhiy holatga e’tibor tortadi.

1108
Yakpora g'azal
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Mazkur g‘azalda shoirning ma’rifatdan, pokiza tuyg‘ulardan yiroq zamondoshlari haqidagi nadomatlari ifodalangan. Shoir baxillarga ezgulik haqida gapirib, ovora bo‘lmaslik lozimligini zo‘r anduh bilan qayd etadi.

989
Yakpora g'azal
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Bu g’azalda shoir afsonaviy shoh Jamshidday iqbolli sultonning ariq ochishga otlanishi tufayli odatda qurib yotadigan ekinzorlar obi hayotga limmo-lim bo‘lganini ifodalaydi. Shoir hukmdor tomonidan yangi ariqning ochilishini aks ettirish asnosida dehqonchilik va sug‘orishga tegishli jo‘ngina bu tadbirning kishilar turmushini yaxshilashdagi ulkan ahamiyatini his etadi va unga katta baho beradi.

1057
Voqeaband g'azal
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Ushbu g’azalda shoir qush qanoti bilan parvoz etgani kabi inson ham faqat kamolot tufayligina yuksalishi mumkin ekanligini juda ta’sirchan yo‘sinda aks ettiradi.

1008
Yakpora g'azal
Muhammadniyoz Komil Xorazmiy

Ushbu murabba’ adabiyot ixlosmandlari o’rtasida juda mashhur bo’lib, dastlabki misralardanoq chuqur dard, qayg’uli ohang kishini o’z og’ushiga oladi. Ammo aynan shu dard o’quvchini o’ziga maftun qiladi. Zero, dard insonlarni bir-biriga yaqinlashtiruvchi sehrli kuchga ega…

331
Murabba'
Muhammad Sulaymon o'g'li Fuzuliy

Ushbu g’azal Fuzuliy she’riyatining yuksak cho’qqilaridan biridir. Unda Alloh jamoliga chin dildan intilgan oshiq holati butun shiddati, to’foni, harorati bilan berilgan. Darhaqiqat, vasl beradigan shifoning qadrini hajr sababli bemor bo’lgan oshiqdan, zavq-shavqning tiniqligi va shirinligini yor diydoriga tashna odamdan so’ramoq kerak.

5122
Yakpora g'azal
Muhammad Sulaymon o'g'li Fuzuliy

Oshiqlar hamisha yorning vafosizligidan shikoyat qilib kelganlar. Avvalo, bu yerdagi yorning ham, vafoning ham ma’nosi g’oyat keng. Bu umrning vafosi, dunyoning vafosi, davlatning vafosi va hokazo. Bularning bari bitta maxrajda -Allohda to’liq jam bo’ladi. Lekin shoir o’z niyatini naqadar istig’no bilan ifoda etmoqda: hamma bemorlari dardiga darmon topib berayotgan jonon nega uning holiga parvo qilmaydi? Uni kasal hisoblamaydimi? Axir, hijron tunida sham emas, uning joni yonmoqda, giryon ko’zlaridan yosh o’rniga qon oqmoqda.

1881
Musalsal g'azal
Muhammad Sulaymon o'g'li Fuzuliy

Ushbu tuyuq "boringiz" so'zining tajnisi asosiga qurilgan bo'lib, undan shunday ma'no yuzaga keladi: "Do'stlar, barchangiz birgalikda tund fe'lli yorim qoshiga boring va bir kecha bazmimga keltirish uchun oyoqlariga bosh qo'yib yolboring".

882
Tuyuq
Muhammad Rizo Ogahiy

Mazkur tuyuq "yo qilmadi" so'zlari tajnisiga asoslangan bo'lib, undan quyidagicha ma'no hosil bo'ladi: "To g'am yuki mening qaddimni egmaguniga qadar falak ohlarim o'tidan yonmagan edi. Yorim menga rahm etmadi, bilmaymanki, u o'zgaga ham rahm qilganmi yoki yo'qmi".

786
Tuyuq
Muhammad Rizo Ogahiy

Mazkur tarji’band tasavvufiy mazmunga yo‘g‘rilgan ijtimoiy-falsafiy ruhdagi asardir. Tarji’bandda dunyo omonat binoga, bo‘yi, vafosi yo‘q gulshanga, jafokor tuban ayyoraga o‘xshatiladi va insonni unga ko‘ngil berib, aldanib qolmaslikka chaqiriladi.

1755
Tarje'band
Muhammad Rizo Ogahiy

Ogahiy ijodida uning «Ogohnoma» qasidasi salmoqli o’rin tutadi. Bu asar Muhammad Rahimxon Soniy, ya’ni Feruz Xiva taxtiga chiqishi munosabati bilan bitilgan. Qasida shohga tabrik va otasining o’limi uchun unga hamdardlik bilan boshlanadi. Ogahiy boshqa qasidago’ylar singari yosh hukmdorni maqtab, xushomad tulporini maydonga surmaydi, balki yurt boshqarish yuzasidan aniq va foydali o’gitlar beradi.

624
Qasida
Muhammad Rizo Ogahiy

Ushbu g’azalni o’qir ekansiz, unda ifodalangan oshiqning samimiy so’zlari sizni beixtiyor o’ziga maftun etadi. Yor o’z jafolari bilan oshiqqa qancha zulm qilmasin, oshiq uchun bu azoblar ham rohat bo’lib tuyuladi va buning uchun yorga “Sallamno - tasanno” deydi.

4221
Yakpora g'azal
Muhammad Rizo Ogahiy

Ushbu she’r adabiyotimiz tarixida juda ham uchraydigan hodisalardan deyish mumkin. She’rni ikki xil — odatdagi yon tarafga hamda yuqoridan pastga tomon o‘qisangiz, bir xil matn hosil bo‘laveradi.

1558
Xos ruboiy
Muhammad Rizo Ogahiy

Ushbu g'azal oshiq va ma'shuqaning o'zaro suhbati - dialog tarzida bitilgan bo'lib, unda ishq talabi va mazmuni bayon etigan.

2731
Voqeaband g'azal
Muhammad Rizo Ogahiy