Sahifa yuklanmoqda . . .
Xos ruboiylar - Ruboiy sharq she’riyatida keng tarqalgan she’r turlaridan bo'lib, ularda shoirning hayot haqidagi teran mushohadalari, ichki kechinmalari, ibratli xulosalari va pand-nasihatlari ifodalanadi. Ushbu to'plamdan o'zbek mumtoz adabiyotining eng sara xos ruboiylari o'rin olgan.
Xayyom, gunohim deb motam nechun, xo’sh? Foydasiz ko’pmi-oz bu g’am nechun, xo’sh? Gunohni kechishga karami bor-ku, Hech gunoh bo’lmasa, karam nechun, xo’sh?
Sening isbotingga yetmaydi aqlim, Noming takroridan bo’shamas tilim, Zotingni men qanday bila olamen, Uni bilur sendan o’zga yana kim?
Nokasdan sir berkit – tilingni bog’la, Ablahdan yashirin bo’lmoqni chog’la, Kimliging bilgali insonlarga boq, Ko’zing ko’rganidan qadring so’roqla.
Kimdaki aqldan biror satr bor, Umrin bir lahzasin o’tkazmas bekor, Yo xudo karamin istab o’tadi, Yo rohatin ko’zlab may ichar bisyor.
Urindim qo’yay deb suv uzra g’ishtni, Butxona istamas bu xil xohishni, Ey Xayyom, kim aytar do’zaxiysan deb, Kim borib ko’ribdi Do’zax-Behishtni?
Muhaqqiq nazdida xush-badsurat bir, Oshiq manzilida do’zax-jannat bir. Bedillar libosi atlasmi-palos, Oshiqlar yostig’i par, g’isht, ko’kat – bir.
Bir dono komi-la charx aylanmaydur, Sonini sakkiz de – yetti baribir. O’lgach-ku qolmaydi orzung, tanangni Go’rda chumoli yer yo qirda qashqir.
Tokay butxona-yu masjiddan deysan, Tokay Jahannam-u Behishtdan deysan, Taqdir lavhasin ko’r, qalam ustodi Bo’lar ishning barin o’shanga chekkan.
Masjid-u butxona, Ka’bada yohu, Jannatdan umid-u do’zaxdan qo’rquv, Faqat dunyo sirin anglagan qalbdan Abadiy quvilmish bu tashvish, qayg’u.
Seni yetaklasa havom-u havo, Mendan xabar ol der dili benavo. Nazar sol: o’zing kim va qaydan kelding, Bil, qayga ketursan, boshda ne balo.
Yo’qlikdan kelgandir bu bahri vujud, Tahqiq durrin hech kim terolmas xushnud, Har kim har xil so’z der – o’ziga monand, Haqiqat so’zini aytmoqqa noshud.
Bu kajraftor osmon qilmishi nosog’, Qilgani bormi hech kimsa dilin chog’? Dunyoda kimniki ko’rma, dog’ dili, Falak esa qo’yar dog’ ustiga dog’.
Rizqingni oshig’-u kam qilib bo’lmas, Oz-ko’p deb ko’ngilga g’am qilib bo’lmas, Bu ishlar sen-mening qo’limizdagi Mum emas-da, ezib, ham qilib bo’lmas.
Tushunsang-chi, umri aziz o’tmakda, Ko’rsang-chi, u nechuk o’ksiz o’tmakda, Bir nafas ham aysh-u ishrat ko’rmayin, Ming hayf ila umr, esiz, o’tmakda.
Faqat ilm bilan balandmas odam, Ahd-u vafo bilan baland-past odam. So’zi bilan ishi bir kelsa agar, Har narsadan baland, muqaddas odam.
Simobdek bulutdan yog’di nastaran, Bundan yashnab ketdi qir, lola, chaman. Loladek qadahga gulgun sharob quy, Binafsharang bulut to’kar yosuman.
Tokay rang-u bo’yga asir bo’lursen, Yaxshi-yomonni deb dilgir bo’lursen, Xoh zamzam suvi-yu xoh obi hayot, Oxir yerga kirib, taqir bo’lursen.
Qismating azaldan yozganmish xudo, Uni qilolmaysan ko’p-u kam aslo. Demakki, boringdan bo’lgil xotirjam, Yo’qni o’ylab kuyma, qilma vovaylo.
Ketishdan qo’rqmaymen men bu dunyoda, Chunki u dunyoda umrim ziyoda, Vaqti yetgach, tanda omonat jonni Topshirayin – shunday bo’lgach iroda.
Sabab sahrosida kimki sargardon, Ishlarin uningsiz yuritar Yazdon, Bu kun bir bahona o’rtaga tashlab, Erta bajo bo’lur taqdiri osmon.
Falak arg’umog’in egarlagan kun, Yasatilganida Mushtariy, Parvin, Nasibamizni ham bitgandi qazo, Qismatimiz o’sha – bo’lma jigarxun.
Do’st-u yaqinlarim bir-bir ketdilar, Ajaldan tuproqqa kirib bitdilar, Umr majlisida ichdik bir quri, Avvalroq mast bo’lib bari yitdilar.
O’zni dono bilgan u uch-to’rt nodon Eshak tabiatin qilur namoyon. Bular suhbatida sen ham eshak bo’l, Bo’lmasa, kofir deb qilishar e’lon.
Zuhd ahlin riyoga etdilar mahkum, Tanani etdilar jonidan mahrum, Boshimga xo’rozning tojisi kabi Arra qo’ysalar-da men quyaman xum.