Sahifa yuklanmoqda . . .


Ulug’bek madhi

(qasida)

Jahondin ketti tashvish-u mabodoyi amon keldi,

Xaloyiq, aysh eting, bu kun sururi jovidon keldi.

 

Tan erdi bu ulus barcha aningtek joni bor yo yo’q,

Bihamdillah o’g’on fazli bila ul tanga jon keldi.

 

Bu mavkib gardi surmosi topilmas erdi berib jon,

Ko’rung ko’z birla haq suninkim o’sh xush roygon keldi.

 

Alamtek barcha beklarning boshi ko’kka kerak teksa,

Kim onlar tak ya qilg’oli bu qutlug’oston keldi.

 

Jahondin Ahraman ketib musaxxar bo’lg’oy ins-u jon,

Kim o’sh taxtini yel ko’trub Sulaymoni zamon keldi.

 

Boyindi taxtining qadri, o’zung toj ko’kka toshlodi,

Adolat bog’i sabz o’ldi, chu No’shiravon keldi.

 

Kerak jon bulbuli tun-kun navodin tinmasa bir dam,

Chu do’stlarig’a xurram yoz, adularg’a xazon keldi.

 

Raiyat qo’y erur, sulton anga shubon-u yo bo’ri,

Bo’ri o’lg’o-yu qo’y ting’oy, chu Musotek shubon keldi.

 

Bu kundin so’ngra ko’p ting’oy raiyatlar rioyatdin,

Ulus haqqida ming turla atodin mehribon keldi.

 

Ko’ngullar bo’ldi xush ravshan ko’rub qolmadi bir zarra,

Qorong’ulik ketib, holi chu xurshidi zamon keldi.

 

Sevunsun xisravi oliy guhar sulton Ulug’bekkim,

Shahanshoh Shohruhbektek shahi xisrav nishon keldi.

 

Bu shahning lashkari qaysi viloyat sori azm etsa,

Falakdin har zamon ul dam nidoyi «al-amon» keldi.

 

Bular elga qilich nayza olib hayjoga kirganda,

Hech ish kelmodi a dodin magar oh-u fig’on keldi.

 

Bu lashkar yetkanin ko’rsang yasob a doning ustiga,

Sog’ing oysen cherik ermas magar gurz-u sinon keldi.

 

Shahanshoho, sening oting shahi kishvarkusho erdi,

Ol emdi dunyoni ko’ktin, laqab getisiton keldi.

 

Tavar-u qo’y bikin dushman, ko’rub baxting qaviysini,

O’z ilgin bog’lab ollingg’a, zaif-u notavon keldi.

 

Kirib tulku bikin dushman, inida o’lgay ochliqdin,

Ne qilsun ustina haybat bila sheri jayon keldi.

 

Quruq savdo pishurdi-yu, vale xom etti ishlarin,

Oxir ko’rgul bu savdodin, boshig’a ne ziyon keldi.

 

Ayo shoho, malak siyrat sening vasfing so’zi ichra,

O’qiyin emdi olingda yana bir doston keldi.

 

Eshiging tuproqi majruh bo’lg’on jon-u tanlarg’a,

Shifoliq marhami bo’ldi, bisoti parniyon keldi.

 

Nekim No’shiravon adl ishi ichra qildi taqsirin,

Qamug’ing a aning bir-bir, sharif zoti zamon keldi.

 

Salotin dunyoda ko’p keldi-yu, kechti seningtek bir,

Falakning gar tili bo’lsa ayitsunkim, qachon keldi.

 

Malaktek zuhd-u toatda ishingni muntaho qilding,

Bu ishdin lojaram sidra senga adno makon keldi.

 

Qachon Kayvon bikin onlar saroy-u toqi oliyg’a,

Tilosa posbonliqni, shahi Hinduston keldi.

 

Sening bazmingda kelturub, eshikka Zuhrani  gardun,

Dedi tanda eding adno, kanizak madhxon keldi.

 

Gadolar roygon topg’oy zaruriy moli Qorunni,

Yadi bayzo bikin ilging, jahong’a zarfishon keldi.

 

Ulusqa to’y berur bo’lsang, qo’yub oltin kumush girda,

Murassa minjular birla, falaktin ikki xon keldi.

 

Qilich yashnatsang urushta, aning kay shu’lasin dushman,

Ko’rub aytur: Qamug, hay-hay, qoching, barqi yomon keldi.

 

O’qungni ko’rsa sahmingdin so’ngugtek titrar a’zosi,

Degay adokim o’sh jong’a, baloyi nogahon keldi.

 

Kishikim qahringga uchrar, shaqovat birla ul bordi,

Vale lutfingni topg’ong’a, saodatdin nishon keldi.

 

Shaho, lutfungni topqom deb duochi banda Sakkokiy,

Belin joni bila bog’lab, bu xizmatga ravon keldi.

 

Erurman xonadoningning ko’ngul birla duochisi

Menga burhon tilosalar, so’zum xud chin ayon keldi.

 

Mamolik nazmi-yu, dinning qurug’idur sharif zoting,

Nabitek shar iy ishingda, zamiring xurdadon keldi.

 

Jahonda qarnlar tirik bo’lub izzat bila turg’il,

Azal vaqtida chun oting, shahi sohibqiron keldi.

 


Online dars - zoom, google meet orqali

Ma'lumot
2017, 02-Yanvarda yuklangan

188 marta ko'rildi

0 kishi kutubxonasiga qo'shdi


Tayanch tushunchalar:
ulug'bek madh jahon tashvish amon xaloyiq aysh surur jovidon tan ulus jon fazl gard surma bek on oston ahraman ins adolat bog' no'shiravon muso raiyat qo'y shubon ko'ngul ravshan xisrav lashkar shahar nishon don laqab ko'k eshik tuproq salotin til fa
Muallif
Sakkokiy

Sakkokiy

Taxallusiga ko’ra, Sakkokiy pichoqchi oilasida tug’ilib, voyaga yetgan, XV asrning birinchi yarmida yashab o’tgan iste’dodli shoirlardan. Navoiy uni «Turk alfozi (so’zlari)ning bulag’o (balog’atga erishgan)laridan» deb baholaydi. Sakkokiyning qachon tug’ilgani va qachon vafot etgani ham ma’lum emas. Ammo XIV asrning oxirlarida tug’ilgan, degan taxmin bor. Chunki uning yozgan asarlari orasida bir necha qasidalar mavjud bo’lib, ular Xalil Sulton, Arslon Xo’ja Tarxon, Xo’ja Muhammad Porso va Mirzo Ulug’bek singari tarixiy shaxslarga bag’ishlangan.

Batafsil


Yangi Qasidalar Sakkokiy Qasidalari Sakkokiy asarlari