Monolog

Sevgi! Sening shirin tilingdan

Kim o‘pmagan, kim tishlamagan?

Darding yoyday tilib ko‘ksidan,

Kim qalbidan qonlar to‘kmagan?

Seni yaxshi bilaman, go‘zal,

Petrarkani o‘qiganim bor.

Buyuk Rimning Sapfosi azal

Xayolimni oshiqday tortar.

Bilamanki, Tasso bechora

Rohat ko‘rmay o‘tgan bir umr.

Ey makkora qiz, Leonora ,

Nomi qora bilan yozilgur!..

Balki, guldan yaralgan pari

Tosh ko‘ngilli Beatriche : 

-Gadosan, - deb qochmasa nari

Dante baxtli bo‘lardi picha!

Balki, Hamlet oydin tunlarda

Ofeliyani erkalatardi.

Balki, uzun sochini silab

Azongacha ertak aytardi.

Agar xiyonatni bilmasa,

Ezmasa fojia yuragin!

Yo‘q! Yo‘q, shoir! Gar shunday bo‘lsa,

Shekspirning yo‘qdir keragi!

Dezdemona , gunohsiz dilbar,

Jigar qonlaringni ichgan kim?

Bilaman, Otello , bilaman,

Otello haqlimi?.. Shoir - jim!..

Jim!.. Ufqdan botar quyoshni

Shart kesilgan boshga o‘xshatdim.

Parcha-parcha kuygan shafaqlar

Tirqiragan qonni eslatdi!

Qanday qo‘rqinch! Qanday qabohat!

Mumkin emas hech qiynalmasdan!

Aqlidan ozganmi muhabbat?

Mumkin emas, qarshi turmasdan!

Mumkin emas, ey, oliy janob,

Necha yurakni aylab xarob.

Shohona toj kiygan muhabbat,

Mumkin emas! Qanday qabohat!

Ki, odamning o‘ziniginamas,

Hissini ham xarob qilsa davr!

Qiynalaman!.. Yuragimda hovur...

Bu - qarshilik! Yo‘q! Gina emas.

Bu - qarshilik! Ko‘ring tarixni.

Umr tepasida musht tuygan...

Qiynalaman vijdon bilan man,

Mumkin emas, qarshi turmasdan!

O‘z zimmamga katta ish oldim:

Ehtimolki, tamom qilmasdan –

Umrim tugar. Ammo, bo‘lmaydi

(Ko‘nglim o‘rniga hech tushmaydi).

Senga qarshi bosh ko‘tarmasdan

Asrlarni yig‘latgan sevgi!!!

1933