Firdavs Fridunovich Abduxoliqov –
1963 yil 10 avgustda Samarqand shahrida shifokor Fridun Abduxoliqov va jamoat arbobi Mohira
Latipova oilasida tug‘ilgan. Ota tomondan bobosi Mirzo Qo‘qonboy Abduxoliqov atoqli adib,
tarjimon, jadidchilik harakati namoyandalaridan edi. Ona tomondan bobosi Mirzo Buxoriy esa
yirik tadbirkor bo‘lgan.
Firdavs Abduxoliqov 1985 yilda Samarqand davlat universitetining filologiya fakultetini
tamomlab, mehnat faoliyatini Samarqand shahridagi 33-maktabda o‘qituvchisi sifatida
boshlagan. So‘ngra qator mualliflik loyihalarini amalga oshirib, o‘zbek media sohasi rivojiga
hissa qo‘shgan. Jumladan O‘zbekistonda ilk xususiy gazeta va telekanalga asos solgan.
Ayni vaqtda Firdavs Abduxoliqov O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi,
sanʼatshunoslik bo‘yicha falsafa doktori, O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish, saqlash
va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon jamiyati (WOSCU) boshqaruvi raisi,
“O‘zbekiston madaniy merosi jahon to‘plamlarida” mega loyihasi muallifi, O‘zbekiston
Kinematografiya agentligi bosh direktori, O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan
jurnalist
O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish, saqlash va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon
jamiyati (WOSCU)dagi faoliyati
2018 yilda 30 davlatdan 300 nafar sharqshunos olimlar ko‘magida F.Abduxoliqov O‘zbekiston
madaniy merosini o‘rganish, saqlash va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon jamiyatini tuzish
tashabbusi bilan chiqdi. Bunda unga O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi akademigi,
tarix fanlari doktori, professor Edvard Rtveladze yaqindan yordam berdi. Butunjahon
jamiyatining 2018 yilda Sankt-Peterburgda bo‘lib o‘tgan II Xalqaro kongressida F.Abduxoliqov
300 dan ortiq olimlarning qarori bilan bir ovozdan ushbu jamiyat boshqaruvi raisi etib saylangan.
Firdavs Abduxoliqov o‘zining bor bilim va salohiyatini O‘zbekiston madaniy merosini tadqiq
qilish va ommalashtirishga bag‘ishladi. Vatanimiz madaniy merosini ulug‘lash, u orqali dunyo
hamjamiyati eʼtiborini O‘zbekistonga qaratishni maqsad qilgan original mualliflik loyihalari
orqali ko‘plab insonlarni ilhomlantirdi.
“O‘zbekiston madaniy merosi jahon to‘plamlarida” loyihasi ana shunday dolzarb va keng
qamrovli ilmiy loyihalardan hisoblanadi. Bu loyihaning maqsadi turli mamlakatlar
kutubxonalaridagi mumtoz alloma va ulamolarimizning kitoblari, chet el muzeylari va shaxsiy
kolleksiyalaridagi O‘zbekiston tarixiga dahldor osori-atiqalar foto nusʼhalarini o‘zida jamlagan
illyustratsiyali kitoblarni tayyorlab, ko‘chirma nusʼhada bo‘lsa ham o‘qib-o‘rganish uchun yosh
avlodlarga taqdim etish.
Shubhasiz bu amaliy ishlar madaniy merosimizni tobora mukammal o‘rganish va chuqurroq
tadqiq qilishga qulay zamin yaratadi. Ushbu loyiha doirasida shu kungacha 80 ga yaqin kitob-
albomlar nashr etilib, yurtimiz va chet ellardagi kutubxonalar, taʼlim muassasalariga bepul
taqdim etildi. Hozirda turkumning yangi jildlari nashrga tayyorlanmoqda. Ularga O‘zbekiston
muzey va kutubxonalaridagi qo‘lyozmalar, tarixiy eksponatlar, azaliy xalq
hunarmandchiligimizga taalluqli sanʼat namunalari qamrab olinmoqda.
Firdavs Abduxoliqov rahbarligida Butunjahon jamiyati tomonidan shuningdek “O‘zbekiston
obidalaridagi bitiklar” turkumida 19 ta kitob-albom, nafis miniatyuralar va boshqa milliy
qadriyatlarimizni o‘zida aks ettirgan 6 ta sovg‘abop kitob-albomlar, Madaniy-tarixiy merosga
oid 25 ta hujjatli film, qadimiy va o‘rta asrlarga oid “Katta Langar Qurʼoni”, “Meʼrojnoma”,
“Zafarnoma”, “Husayn Boyqaro devoni”, “Temur tuzuklari”, “Ravzatus-safo”, "Turg‘un
yulduzlar kitobi” kabi qadimiy qo‘lyozmalarning faksimile nusxalari chop etildi.
Bundan tashqari “O‘zbekiston mahallalari”, “O‘zbekiston arxeologik yodgorliklari xaritasi”,
“O‘zbekiston meʼmoriy yodgorliklari katalogi”, “Qadimiy shaharlarning 3D instalyatsiyasi”,
“114 ta qurʼon nusxasi” kabi multimedia loyihalari ham Firdavs Abduxoliqov muallifligida
yaratilgan.
Firdavs Abduxoliqov yuqoridagi o‘xshashi yo‘q, dolzarb va muhim loyihalarni tizimli va tezkor
amalga oshirish bilan birga, ular doirasidagi kongresslar, xalqaro konferensiyalar, kitoblar va
multimedia asarlarni tayyorlash uchun butun dunyodan tarixiy merosimizga ishtiyoqi baland
yuzlab olimlar, jurnalistlar, tadbirkorlarni tadqiqotlar, targ‘ibotlar va homiylik ishlariga jalb eta
oldi.
F.Abduxoliqov, beminnat tarqatilayotgan muxtasham kitoblar, keng qamrovli xalqaro tadbirlar
va taqdimotlar orqali nafaqat madaniy meros targ‘ibotiga, balki madaniyatimiz, turizm va ilm-
fan rivojiga ham katta hissa qo‘shmoqda.
Prodyuserlik faoliyati
Firdavs Abduxoliqov 2019 yil 12 sentyabrda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tashabbusi
bilan “O‘zbekkino” Milliy agentligi (Ayni paytda O‘zbekiston Kinematografiya agentligi) bosh
direktori etib tayinlandi.
Firdavs Abduxoliqov rahbarligida o‘zbek kinosi sohasida sezilarli ildamlash sezildi. Xususan bir
qator nufuzli festival va tanlovlar joriy etildi, tarixiy Toshkent kinofestivali qayta tiklandi, kino
sanoati sohasida ko‘plab davlatlar bilan do‘stona hamkorlik yo‘lga qo‘yildi, o‘zbek
kinoijodkorlari ko‘pgina xalqaro tanlovlarda ishtirok etib, g‘oliblikni qo‘lga kiritishdi,
shuningdek yosh kinoijodkorlar faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga alohida eʼtibor qaratildi.
Bu davrda xalqimiz tomonidan yaxshi kutib olingan “Ilhaq”, “Ibrat”, “O‘zbek qizi”, “Muqimiy”,
“Tutqunlik”, “Ayol qismati”, “Abdulla Oripov”, “101-reys”, “Sudya”, “Yakshanba”, “Puling
bo‘lsa”, “Ayol qalbi”, “Baron-2”, “Avloniy”, “Behbudiy”, “Faridaning 2000 qo‘shig‘i”, “At-
Termiziy”, “Qo‘qon shamoli” kabi ajoyib kinofilmlar ishlab chiqarildi.
Firdavs Abduxoliqov O‘zbekiston va chet davlatlar nashrlarida chop etilgan 25 ga yaqin ilmiy
maqolalar muallifidir. 2023 yil oktyabrda “O‘rta asr Sharq miniatyurasida tarixiy shaxslar badiiy
talqini” mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan.
Unvonlari va davlat mukofotlari
“O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan jurnalist” faxriy unvoni (2011) – ko‘p
yillik samarali mehnati va ommaviy axborot vositalarini rivojlantirishdagi ulkan xizmatlari
uchun.
“Mehnat shuhrati” ordeni (2018) – iqtisodiyot va madaniyat, xalq farovonligi yuksalishiga,
tinchlik va barqarorlikni saqlash yo‘lida qilgan ulkan xizmatlari uchun.
Xalqaro Ibn Sino mukofoti (2019) - tibbiyot, maʼrifat va taʼlim sohasidagi yutuqlari uchun.
Qo‘rqut-Ota kinofestivalining xalqaro mukofoti (2021) – turkiy tilli davlatlar madaniyatiga
qo‘shgan hissasi uchun.
“Tojikiston Respublikasi kinematografiyasi aʼlochisi” ko‘krak nishoni (2021) – Markaziy
Osiyo kino sohasini rivojlantirishga qo‘shgan hissasi uchun.
Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligining Faxriy yorlig‘i (2022) – MDH mamlakatlarida kino
sanʼatini rivojlantirishga qo‘shgan shaxsiy hissasi uchun.
“Yevroosiyo” xalqaro kinofestivalining faxriy diplomi (2022) – Yevroosiyoda festival
harakatini rivojlantirishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun.
Rossiya Fanlar akademiyasining akademigi Kristian Danilovich Fren nomidagi medal
(2023) - akademik sharqshunoslik fanini rivojlantirishga qo‘shgan hissasi uchun.
"VGIKga 100 yil" esdalik yubiley medali (2023) - universitet faoliyatidagi faol ishtiroki
uchun.
“VGIK faxriy professori” unvoni (2023) - kino taʼlimini rivojlantirishga qo‘shgan shaxsiy
hissasi va yosh mutaxassislarni tayyorlashdagi faol ishtiroki uchun.
“Qo‘rqut-Ota kinofestivali”ning xalqaro mukofoti (2023) – turkiy dunyo kinosi rivojiga
qo‘shgan hissasi uchun.
TURKSOY oltin medali (2023) – Turk dunyosi madaniyati va sanʼatiga qo‘shgan hissasi
uchun.
“O‘zbekiston belgisi” ko‘krak nishoni (2000)
“O‘zbekiston mustaqilligining 10, 20, 25, 30 yilligi” esdalik nishonlari
“O‘zbekiston Konstitutsiyasiga 25, 30 yil” esdalik nishonlari
O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligining “Shon-sharaf” ordeni (2018)
O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat va turizm vazirligining “Turizm fidokori” ko‘krak
nishoni (2021)
O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligining “O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar
vazirligiga 30 yil” esdalik nishoni (2021)
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining “Hamkorlik uchun” ko‘krak nishoni
(2022)
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining “O‘zbekiston Respublikasi Fanlar
akademiyasining 80 yilligi” ko‘krak nishoni (2023).
“Oltin qalam” milliy mukofoti Gran-prisi (2011).
Barcha taklif va mulohazalaringizni quyidagi elektron manzilga yuboshiringiz mumkin: