Sahifa yuklanmoqda . . .
Asarlar - Sahifamizdan o'zbek va jahon adabiyotining eng sara namunalari o'rin olgan bo'lib, ular sizni tafakkurning cheksiz osmonida parvoz qilmoqqa chorlaydi.
Taqdir nechun meni qiynaydi, Sizni menga nega bermaydi. Bu qo'llarim qaylarga yetgan, Nega endi sizga yetmaydi. Yuragimni tubida bir joy, Faqat sizni-sizni qumsaydi. Odamlarni g'iybatlariga, Yurakkinam bardosh bermaydi.
Chaqmoq chaqib, qaro osmonda. Kimlarnidur qo'rqitgan yomg'ir. Qolsam alam ichra zamonda. Ko'z yoshimni berkitgan yomg'ir. Yig'laganim yetadi meni. Sen yig'lama, kulib ket yomg'ir. Tutib turay senga ko'ksimni. Dardlarimni yuvib ket yomg'ir. Oqib tushding tarnovlarimdan. Sajdagoxim tavoblaridan. Gunoxim ko'p savoblarimdan. Gunoxlarim yuvib ket yomg'ir. Yuzimga yog', kaftlarimga yog'. Qalbimga yog' dardlarimga yog'. Alamlar alanga, yurak to'la dog' Yuragimni yuvib ket yomg'ir. Yopib qo'yolmadim o'tmish darchasin. Doim ezaverar qalbim parchasin. Xotiralar barcha barchasin. Bitta qo'ymay yuvib ket yomg'ir.
Yenglik liboslardan voz kechdi shahar, Yelkalar yalang‘och, yalang, och ko‘zlar. Olislarda esa suvlar sepishar Ko‘ylaklari bilan cho‘milgan qizlar. Shahar qizg‘onmaydi xiyobonlarin, Sun’iy ko‘lini-yu qayiqlarini. Ammo dil qo‘msaydi sokin bog‘larning Olmalar oqizgan ariqlarini.
Taqdirga tan kerak-ku, ammo, Gohida o‘zimga sig‘mayman. Ko‘nglimda bir tugun muammo – Ko‘nglingda nima bor – bilmayman. Bilaman kipriging har birin, Chizaman ko‘zlaring tasvirin. Vujuding qo‘ynimda, asirim, Ko‘nglingda nima bor – bilmayman.
Istaysizmi-yo‘qmi, gardun aylana, Istaysizmi-yo‘qmi, qaytib kelaman. Sog‘inmagan ko‘zingizdan aylanay, Istaysizmi-yo‘qmi, sizni sevaman. Oy botadi – yulduzlarning habibi, Tong otadi, ta’nasi yo‘q samimiy. Tabiatning qonunidek tabiiy – Istaysizmi-yo‘qmi, sizni sevaman. ...
Dala. Mezon. Qizlar. Tarozi. Paxsali duvollar. Ismsiz qirlar. Yulduzdek titranib uchgan ovozim, Tizzani quchoqlab o‘qilgan she’rlar. Olov tegrasida qaynagan o‘lan. Yurakdek qontalash chinor yaprog‘i. «Sevsam, o‘ldirarlar. Sevmasam, o‘lam...» Va hisobchi qizning nigohi...
Necha bor zaminni kuydirdi otash, Necha bor moziyning aylandi charxi. Va lekin yo‘lidan toymadi quyosh, Va lekin tushmadi botirning narxi.
Sen mening orzum bo‘l, Qo‘shiq bo‘lib yangra qalbimda. Muqaddas bo‘y bo‘lgin, Umri uzun bo‘l, Armon bo‘lib qolma qalbimda!
Ishdan kelsam hovli betartib, Xuddi uyda kelinim yo'qday. Dadamizga murojaat qildim Eshittirib kelinga atay: - Dadasi-chi, endi bozordan Oyog'i bor supurgi oling. Qolib ketsa yo'lakda darrov Topib olsin o'zi o'z joyin...
O'qidim go'zal hikmat: "Sizning yaxshilaringiz - Ahli ayoli bilan Yaxshi bo'lganlaringiz". So'kinib jaranglatdi, Erim o'z xonasini: -Hoy, ruchkamni kim oldi? He, o'sha, onasini...
Hay-hay, uyat, jon o'lan, Kelin keldi, yo'lni och, Ne ko'z bilan ko'rayki, Kelin yarim yalang'och. Sharqning qizi bo'lganda, Bo'lib sharmu hayosi, Bunchalar ochiq-sochiq, Bo'lmas edi libosi...
Bir sahroyi ayolning O'g'ilchasi sho'x ekan. Undan zarar ko'rmagan Biror kuni yo'q ekan. Qozondagi taomin Tepib qochib ketarkan. Meshidagi suvini Sepib qochib ketarkan...
Bolani qarg'amang, Duo qiling bolani. "It", "Eshak" deb so'kishga, Hayo qiling, bolani. Rosululloh derdilar, Yuzlaridan yog'ib nur: "Bolalar bu - jannatning Gul-u rayhonlaridir"...
Mani erim yurib ketdi, Yurak-bag’rim kuyib ketdi, O’zim bilsam go’rga edi, Bu ovoza bo’lib ketdi. Kech keladi ishidan ham, Ayrilganday hushidan ham, Yurganini bilsa bo’lar Ko’rayotgan tushidan ham...
Kuyov bolam, o'z bolam, Mani qorako'z bolam, Dilimda bir so'z, bolam, Qizim yomon - siz yaxshi. Erka bolam, arslonim, Oyim turgan osmonim, Qo'lingizdadur jonim, Qizim yomon - siz yaxshi...
Bir do’konning qarshisida uch-to’rt xotin, Gurunglashib kutar arzon yog’ navbatin. O’sha yerdan o’tib qoldi bitta erkak, Xuddi shundan boshlanadi bizning ertak. U ayollar ichra biri go’zal edi, O’zi yosh-u, ammo so’zi masal edi. O’sha erkak qarab sekin o’ng-u chapga, U ayolni quvlik bilan soldi gapga...
Quyilmadi hech erim, Ichim to'la o'kinish. Ellik yoshdan oshsa ham, Araq, ishrat, so'kinish. Shunday bezor bo'ldimki, Zirillardim kelsa ham. Xafa bo'lmasdim, agar Javobimni bersa ham...
Er dedi, xotiniga Gazeta o‘qib turib: -Arab bo'lib qolmapmiz, Yaxshiyam xudo urib. Qara,bu vahshiylarni, Shunaqayam bo‘larkan. Qiz tug‘ilsa chaqaloq, Yerni kovlab ko‘markan...
Yanguli — suxumilik grek Xrista Aleksandridining oʻgʻli. Choʻpday ozgʻin, yelkalari turtib chiqqan, qirraburun, koʻzlari charosdek qop-qora, qoʻllari uzunligidan tizzasiga tushib turadigan oʻn toʻrt yoshli bu bola yon-atrofdagi tengqurlari uchun naqd azroilning oʻzi edi. Yanguli otasi bilan Venetsian koʻchasida, Chalbash daryosining boʻyida yashardi. Onasini eslolmaydi — chaqaloqligidayoq yetim qolgan. Ota-bolaning bor-yoʻq davlati bir parcha tomorqa, bittagina sigir va eshakdan iborat. Oshkoʻk, sut-qatiq sotib kun koʻrishadi. Yanguli hech qayerda oʻqimasdi. Otasining yumushlariga qarashar, ahyon-ahyon eshakda qoʻshnilarga sut-qatiq tarqatar edi…
Kampir tong qorong‘isida xamir qilgani turib ho‘kizidan xabar oldi. O!.. Ho‘kiz yo‘q, og‘il ko‘cha tomondan teshilgan... Dehqonning uyi kuysa kuysin, ho‘kizi yo‘qolmasin. Bir qop somon, o‘n-o‘n beshta xoda, bir arava qamish—uy, ho‘kiz topish uchun necha zamonlar qozonni suvga tashlab qo‘yish kerak bo‘ladi. Odamlar dod ovoziga o‘rganib qolgan: birovni eri uradi, birovning uyi xatga tushadi...
Falakning ustidan kim topdi zafar, Yer qachon odam yeb to’yibdi, magar – Meni yemadi deb kekkaya ko’rma, Shoshmay tur, ko’p o’tmay navbating yetar.
Tokay pastlar xizmatin etasan bajo, Har yemishga pashshadek qilma jon fido. Bir nonni ikki kun ye – tortma hech minnat, O’zga nonidan o’z dil qoning ko’p avlo.
Kelmoq qo’lda bo’lsa, kelmasdim bir dam, Ketmoq qo’lda bo’lsa, ketmas edim ham. Juda soz bo’lardi: bu g’amxonaga Kelmasam, turmasam, kelib-ketmasam.
Falak qulog’imga gapirdi sekin, Qazo hukmin mendan ko’rasan, lekin – Aylanishim bo’lsa edi qo’limda, O’zimni to’xtatib, olar edim tin.